ความแตกต่างระหว่างสหกิจศึกษากับฝึกงาน

ประเด็นการเปรียบเทียบ

การปฏิบัติสหกิจศึกษา

การฝึกงาน


1.รูปแบบของการขอเข้าไปปฏิบัติสหกิจศึกษาหรือฝึกงาน


นักศึกษาต้องเขียน และยื่นใบสมัครต่อองค์กรผู้ใช้บัณฑิตในลักษณะเดียวกันกับการสมัครงาน และต้องผ่านการสอบสัมภาษณ์ และการคัดเลือกจากองค์กรผู้ใช้บัณฑิต


โดยส่วนใหญ่มักไม่มีการยื่นใบสมัครและสัมภาษณ์นักศึกษาแต่พิจารณาจากหนังสือ/จดหมายขอความอนุเคราะห์รับนักศึกษาฝึกงานจากสถาบันอุดมศึกษา


2.สถานะของนักศึกษาในองค์กรผู้ใช้บัณฑิต


นักศึกษาจะเป็นเสมือนเจ้าหน้าที่หรือพนักงานปฏิบัติงานชั่วคราวในองค์กรผู้ใช้บัณฑิตในฐานะพนักงานเต็มเวลา


นักศึกษาอยู่ในสถานะของนักศึกษาฝึกงาน


3.คุณสมบัติของนักศึกษา


แต่ละมหาวิทยาลัยจะกำหนดแตกต่างกันบ้างเล็กน้อยแต่ส่วนใหญ่นักศึกษาจะต้องมีคะแนนเฉลี่ยสะสมไม่ต่ำกว่า 2.00 ศึกษาอยู่ในระดับชั้นปี


โดยส่วนใหญ่ใช้หลักเกณฑ์การเป็นนักศึกษาที่ศึกษามาแล้ว ไม่น้อยกว่า 2 ใน 3 ของหลักสูตร


4.ค่าตอบแทน


นักศึกษาสหกิจส่วนใหญ่จะได้รับสวัสดิการค่าจ้างหรือค่าตอบแทนอื่น ตามความเหมาะสมจากองค์กรผู้ใช้บัณฑิต


นักศึกษาอาจจะได้รับค่าต้างหรือค่าตอบแทนตามความเหมาะสม


5.ลักษณะการทำงาน


เน้นการเรียนรู้โดยใช้ประสบการณ์จากการทำงานจริงเป็นหลัก หรือ Work-base learning หรือโครงงานพิเศษ (Project) ที่ใช้ความรู้ตรงหรือสัมพันธ์กับสาขาวิชาของนักศึกษาและเป็นประโยชน์กับองค์กรผู้ใช้บัณฑิต


ขึ้นอยู่กับองค์กรผู้ใช้บัณฑิตบางครั้งงานที่ได้รับมอบหมาย ไม่ตรงกับสาขาวิชาที่เรียน


6.ระยะเวลาการปฏิบัติงาน


ปฏิบัติงานเต็มเวลา ระยะเวลาไม่น้อยกว่า 1 ภาคการศึกษา หรือ 16 สัปดาห์และอาจมากกว่า 1 ภาคการศึกษา (ขึ้นอยู่กับแต่ละหลักสูตรกำหนด)


ฝึกงานในภาคการศึกษาฤดูร้อนโดยมีระยะเวลาไม่น้อยกว่า 200 ชั่วโมงทำการหรือไม่น้อยกว่า 20-25 วันทำการ (ขึ้นอยู่กับแต่ละหลักสูตรจะกำหนด)


7.การประสานงานระหว่างสถาบันอุดมศึกษากับองค์กรผู้ใช้บัณฑิต


มีการประสานงานอย่างใกล้ชิดระหว่างบุคลากรจากสถาบันอุดมศึกษาและองค์กรผู้ใช้บัณฑิตอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ


ส่วนใหญ่จะมีการประสานงานช่วงก่อนส่งนักศึกษาเข้าฝึกงานและหลังจบการฝึกงาน


8.การดูแลนักศึกษาระหว่างการปฏิบัติงาน


องค์กรผู้ใช้บัณฑิตจัดให้มีหัวหน้างานหรือบุคลากรที่เหมาะสมทำหน้าที่พนักงานที่ปรึกษา (Job Supervisor) หรือพี่เลี้ยง (Mentor) ทำหน้าที่กำหนดงานให้นักศึกษาปฏิบัติดูแลให้คำปรึกษาแนะนำแก่นักศึกษาตลอดระยะเวลาของการปฏิบัติงาน


องค์กรผู้ใช้บัณฑิตจัดให้มีหัวหน้างานเพื่อดูแลและสอนงาน


9.การส่งผลการปฏิบัติงานของนักศึกษา


นักศึกษาสหกิจ จะต้องส่ง

1) บทความวิชาการจำนวน 1 ฉบับ ความยาวประมาณ 5-10 หน้า พร้อมบทคัดย่อประมาณ 200 คำ

2) โปสเตอร์วิชาการ ขนาด 70 x 100 ซม.

เนื้อหาของทั้งข้อ 1) และ 2) กล่าวถึงโครงงานพิเศษที่ได้ทำในสถานประกอบการโดยมีพี่เลี้ยงและอาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษามีส่วนร่วมให้คำแนะนำ (มี Template บทความและโปสเตอร์)

นักศึกษาฝึกงาน จะต้องส่ง

1) บทคัดย่อ ความยาวประมาณ 200 คำ

2) โปสเตอร์วิชาการ ขนาด 70 x 100 ซม.

เนื้อหาของทั้งข้อ 1) และ 2) กล่าวถึงโครงงานพิเศษที่ได้ทำในสถานประกอบการโดยมีพี่เลี้ยงและอาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษามีส่วนร่วมให้คำแนะนำ (มี Template บทคัดย่อและโปสเตอร์)


10.การติดตามผลการปฏิบัติงาน


อาจารย์นิเทศหรืออาจารย์ที่ปรึกษาสหกิจศึกษาในสาขา/ภาควิชาทำหน้าดูแล ติดตามการปฏิบัติงานตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ รวมทั้งการนิเทศงานของนักศึกษาอย่างน้อย 2 ครั้ง ระหว่างที่นักศึกษาปฏิบัติงาน ณ องค์กรผู้ใช้บัณฑิต


คณะกรรมการดำเนินงานออกตรวจเยี่ยมนักศึกษาฝึกงานไม่น้อยกว่า 1 ครั้ง ตลอดระยะเวลาของการฝึกงาน


11.การประเมินผล


ต้องผ่านการประเมินผลจากอาจารย์ที่ปรึกษาร่วมกับพนักงานที่ปรึกษา


พิจารณาจากผลการประเมินงานขององค์กรผู้ใช้บัณฑิตและกรรมการดำเนินงานการฝึกงาน


12.การสรุปผลการปฏิบัติงาน


เมื่อเสร็จสิ้นการปฏิบัติงานจะมีการสัมมนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างนักศึกษา ผู้บริหารและผู้แทนองค์กรผู้ใช้บัณฑิต ผู้บริหารสถาบันอุดมศึกษา เพื่อทราบถึงพัฒนาและความสามารถในการนำเสนอและถ่ายทอดแลกเปลี่ยนประสบการณ์


การจัดกิจกรรมเมื่อสิ้นสุดการฝึกงานขึ้นอยู่กับแต่ละสถาบันอุดมศึกษาเป็นผู้กำหนด


ที่มา : สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม