รายงานผลการวิจัยเรื่องการควบคุมโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การควบคุมการโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ในประเทศไทย มุ่งศึกษาให้ทราบถึงรูปแบบการนำเสนอภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ในประเทศไทย และเพื่อทราบถึงกลไกการควบคุมการโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ในประเทศไทย โดยทำการวิเคราะห์เนื้อหาภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ จำนวน 69 เรื่อง ศึกษาข้อมูลทางเอกสารเกี่ยวกับกฎหมาย ระเบียบและข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง ทำการสัมภาษณ์แบบเจาะลึกตัวแทนสมาคมโฆษณาธุรกิจแห่งประเทศไทย จำนวน 5 คน และตัวแทนองค์กรพัฒนาเอกชนที่รับผิดชอบงานด้านสื่อมวลชนกับเด็ก และทำหน้าที่คุ้มครองสิทธิของผู้บริโภค จำนวน 6 คน ผลการวิจัย พบว่า ภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ส่วนใหญ่เป็นโฆษณาสินค้าประเภทของขบเคี้ยวมากที่สุด รูปแบบการนำเสนอภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กส่วนใหญ่เป็นการนำเสนอในรูปแบบแฟนตาซีมากที่สุด สำหรับการควบคุมการโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ในประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า การควบคุมของรัฐ ไม่มีกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับเกี่ยวกับการโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กโดยตรง มีแต่กฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับที่ครอบคลุมอย่างกว้างๆ เท่านั้น ในส่วนของการควบคุมตนเอง พบว่าวิธีการตรวจพิจารณาภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ไม่แตกต่างกับการตรวจพิจารณาภาพยนตร์โฆษณาสินค้าประเภทอื่นๆ และไม่มีเกณฑ์การพิจารณาภาพยนตร์โฆษณาสินค้าสำหรับเด็กโดยเฉพาะ สำหรับการควบคุมโดยสาธารณะ องค์การพัฒนาเอกชนเข้ามามีบทบาทในการควบคุมโฆษณา โดยเผยแพร่ความรู้เพื่อให้ประชาชนรู้เท่าทันสื่อโฆษณา กระตุ้นให้คนในสังคมเข้ามามีส่วนในการสอดส่องดูแลการโฆษณา และเป็นสื่อกลางในการรับรู้เรื่องราวร้องทุกข์จากประชาชน แนวทางการควบคุมโฆษณาสินค้าสำหรับเด็กทางโทรทัศน์ ตัวแทนสมาคมโฆษณาธุรกิจแห่งประเทศไทย มีความเห็นตรงกันว่า วิธีการที่เหมาะสมที่สุดคือ การควบคุมตนเองของนักโฆษณาโดยคุณธรรม จริยธรรม และจรรยาบรรณทางวิชาชีพ ในขณะที่ตัวแทนจากองค์กรพัฒนาเอกชนส่วนใหญ่ มีความเห็นว่า ควรเป็นการร่วมมือของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง อันได้แก่ ภาครัฐ สถานีโทรทัศน์ ผู้ประกอบการ หรือเจ้าของสินค้า ผู้ผลิตโฆษณาและประชาชน

Abstract