การศึกษาโครงสร้างองค์การของส่วนราชการภาครัฐ

การวิจัยเรื่องการศึกษาโครงสร้างองค์การของส่วนราชการภาครัฐฉบับนี้ มุ่งศึกษาส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การ 3 ส่วน ได้เเก่ ความสลับซับซ้อน ความเป็นทางการ และการรวมอำนาจ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การของหน่วยงานภาครัฐระดับกรมที่ได้รับรางวัลด้านการบริหารและการจัดการ เเละเพื่อเสนอแนะแนวทางในการปรับปรุงโครงสร้างส่วนราชการภาครัฐให้มีความเหมาะสม ประชากรที่ใช้ในการศึกษาคือ ข้าราชการจาก 2 หน่วยราชการ ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุนและกรมการกงสุล
งานวิจัยฉบับนี้รวบรวมข้อมูลจากแบบสอบถาม ซึ่งแบบสอบถามดังกล่าวประกอบด้วยคำถาม 2 ส่วนคือ ส่วนแรกเป็นคำถามเกี่ยวกับสถานภาพส่วนบุคคล และส่วนที่สองเป็นคำถามซึ่งศึกษาส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การ และนอกจากข้อมูลทางสถิติที่ได้จากการเก็บข้อมูลดิบแล้ว คำถามในส่วนที่สองแต่ละข้อยังมีการถ่วงน้ำหนักความสำคัญ โดยผู้ทรงคุณวุฒิด้านโครงสร้างองค์การและผู้ทรงคุณวุฒิของหน่วยงานกลุ่มตัวอย่างจำนวน 10 ท่าน
ผลการวิจัยแบ่งออกเป็นสองส่วน
ส่วนแรกคือ ข้อมูลเกี่ยวกับสถานภาพส่วนบุคคล ในภาพรวมของข้าราชการในหน่วยงานกลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีอายุอยู่ในช่วง 40 – 49 ปี สถานภาพโสด และมีการศึกษาระดับปริญญาโท
ส่วนที่สองคือ ข้อมูลเกี่ยวกับส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การ ผลการวิจัยพบว่าลักษณะโครงสร้างองค์การของกลุ่มตัวอย่างทั้งสองหน่วยงาน มีลักษณะที่เหมือนกันคือ มีความสลับซับซ้อน ความเป็นทางการ และการรวมอำนาจในระดับปานกลาง ทำให้ผลสรุปภาพรวมโครงสร้างองค์การของทั้งสองหน่วยงาน มีลักษณะส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การทั้ง 3 ส่วนอยู่ในระดับปานกลาง ซึ่งผลการวิจัยนี้สอดคล้องกับข้อเสนอของนักวิชาการที่กล่าวไว้ในเรื่อง ลักษณะที่พึงประสงค์ขององค์การระบบราชการไทย ในประเด็นเกี่ยวกับส่วนประกอบของโครงสร้างองค์การว่าควรมีความสลับซับซ้อน ความเป็นทางการและการรวมอำนาจในระดับต่ำ ซึ่งอนุมานได้ว่าลักษณะทางโครงสร้างของระบบราชการไทยที่พึงประสงค์ควรมีความสลับซับซ้อน ความเป็นทางการและการรวมอำนาจในระดับที่ต่ำลงนั่นเอง

The research reports on the study of organization structure in public sector. More specifically, the paper considers 3 components of public sector, complexity, centralization, and formalization. The purposes of the research are to investigate the component of public organization structure and to propose some recommendations. Thus, there are two branches in public sectors , BOI and Division of Protocol were utilized as the epitome of organization structure, as they were awarded in the field of public management.
The data were collected from questionnaires. The questionnaire comprises two types of questions. The first type of questions were asking about personal status and the second were the questions to understand the organization structures. Moreover, weighted mean in each question in the latter part was given by ten scholars.
Drawing from a range of sources, this paper identifies two consequences of data. Firstly, the data about personal status shows that most of public servants are women. Their ages are ranging from 40-49 years old. Most of them are single and graduated in post graduated degrees.
Secondly, the data indicate that the structures of two public organizations have some similarities, complexity, formalization and average in centralization. Thus , it can conclude that the structure of these organizations have same structures (complexity, formalization, and centralization) in average level. In sum, the result of the research is relevant to scholar proposals in terms of public organization structure in Thailand that should have lower level in complexity, formalization, and centralization.

---