การลดปริมาณผู้ต้องขังในเรือนจำศึกษามาตรการทางกฎหมายในชั้นบังคับโทษจำคุก

     งานวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษามาตรการที่สามารถใช้ลดปริมาณผู้ต้องขังในเรือนจำ ศึกษากรณีมาตรการทางกฎหมายในชั้นบังคับโทษของประเทศไทย ได้แก่ มาตรการพักการลงโทษ-ลดวันต้องโทษ มาตรการอภัยโทษ และมาตรการแก้ไขฟื้นฟูพฤตินิสัยผู้ต้องขังเปรียบเทียบกับประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่นและสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี

   จากการศึกษาข้อมูลในทางเอกสารและการออกแบบสอบถามสำรวจความคิดเห็น และสัมภาษณ์เชิงลึกพบว่า ปัญหาพื้นฐานของการบังคับโทษจำคุกไทยคือ ผู้ต้องขังล้นเรือนจำ (Overcrowding) ซึ่งมีผลโดยตรงมาจากกระบวนการยุติธรรมทางอาญาต้นทางในชั้นสอบสวนฟ้องร้องและชั้นพิจารณาพิพากษาด้วย สำหรับในชั้นบังคับโทษ ก็สามารถใช้มาตรการตามกฎหมายต่างๆ ในการลดปริมาณผู้ต้องขังได้ และเมื่อศึกษาถึงแนวทางแก้ไขในชั้นบังคับโทษของประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่นและสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี พบว่า มาตรการพักการลงโทษ-ลดวันต้องโทษ มาตรการอภัยโทษ และมาตรการแก้ไขฟื้นฟูพฤตินิสัยผู้ต้องขัง เป็นมาตรการที่มีผลหรือส่งผลต่อการลดปริมาณผู้ต้องขังในเรือนจำ/ทัณฑสถานได้ แต่แท้จริงแล้วมิใช่มาตรการหลักที่ใช้ในการลดปริมาณผู้ต้องขังในเรือนจำ เนื่องจากต้นทางของหลักการความคิดและวัตถุประสงค์ของมาตรการนั้นมิได้ถูกออกแบบหรือสร้างมาเพื่อลดปริมาณผู้ต้องขัง แต่มีมาเพื่อตอบสนองต่อผลการเปลี่ยนแปลงความประพฤติที่ดีขึ้นในเบื้องต้นและอย่างถาวรในตอนสุดท้ายของผู้ต้องขัง

     โดยธรรมชาติของมาตรการทั้ง 3 เรื่อง ที่ทำการศึกษาพบว่าเป้าหมายสุดท้ายที่ต้องการคือ พัฒนาการความเปลี่ยนแปลงทัศนคติ ความคิด บุคลิดนิสัย ความประพฤติ ความรู้ความสามารถในด้านต่างๆ ของผู้ต้องขังที่สามารถนำไปใช้ในการดำรงชีวิตในอนาคตได้จริงโดยปราศจากการกระทำความผิดอีกเป็นหลัก ความเปลี่ยนแปลงหรือจุดเปลี่ยนดังกล่าวนี้เป็นไปตามหลักวิชากฎหมายบังคับโทษที่กำหนดให้ “ผู้ต้องขังเป็นประธานของการบังคับโทษ” หรือเป็นผลหรือตัวชี้วัดที่จะเกิดความเปลี่ยนแปลงในตัวของเขาในด้านต่างๆ ที่ควรจะเป็น ทั้งนี้เพื่อตอบสนองต่อวัตถุประสงค์ของการบังคับโทษ

     การลดปริมาณผู้ต้องขังที่มีความเป็นภาวะวิสัยจึงต้องเป็นการลดปริมาณไม่ว่าโดยมาตรการพักการลงโทษ-ลดวันต้องโทษ มาตรการอภัยโทษ และมาตรการแก้ไขฟื้นฟูพฤตินิสัยผู้ต้องขัง จึงต้องสอดคล้องกับหลักการและแนวคิดทฤษฎีของวัตถุประสงค์ของการบังคับโทษเป็นรายบุคคล Individualization of Punishment

     จากการศึกษาค้นคว้าพบว่า กรณีการบังคับโทษจำคุกในเรือนจำจำเป็นต้องมีภารกิจที่เป็นหัวใจสำคัญที่ต้องทำให้ได้คือ การสร้างจุดเปลี่ยนแปลงให้กับผู้ต้องขัง ในด้านของความคิด ทัศนคติ และพฤติกรรม เป็นรายบุคคล อย่างถาวรหรือค่อนข้างถาวร เป็นจริงเท่าที่จะทำได้ เพื่อยังให้เกิดการบรรลุวัตถุประสงค์ของการบังคับโทษและภารกิจของกฎหมายอาญา ผลจากการศึกษาได้เสนอแนะแนวทางแก้ไขคือ

      1.ในทางหลักคิดทฤษฎีต้องนำวัตถุประสงค์ของการบังคับโทษมาใช้ซึ่งสัมพันธ์กับการบังคับโทษรายบุคคล (Individualization of Punishment) อาจทำตามแบบของประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น และสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี โดยการทำแผนบังคับโทษรายบุคคลกับผู้ต้องขัง ซึ่งผลจากการใช้ในประเทศที่ทำการศึกษาพบว่าใช้ได้ผลดีมาก

       2.ประเทศไทยควรมีกฎหมายว่าด้วยการแก้ไขฟื้นฟูผู้ต้องขังโดยเฉพาะ เช่นเดียวกับประเทศอังกฤษ สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่นและสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี เพื่อให้งานราชทัณฑ์สามารถดำเนินการไปได้อย่างถูกต้องและเป็นมาตรฐานเดียวกันทั่วประเทศ

       3.ต้องมีการบูรณาการการบริหารจัดการกระบวนการยุติธรรมเพื่อลดปริมาณคดีเข้าสู่ศาลและลดปริมาณผู้ต้องขังล้นเรือนจำ อันเป็นปัญหาพื้นฐานของราชทัณฑ์ไทยปัจจุบัน

     The research objectives are 1) to study the lawful measures used in Thailand’s execution stage namely parole system, mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs and comparing them with those applied in the United Kingdom, the United States of America, Japan and Germany and 2) to find effective ways to reduce number of inmates.

     According to the data obtained from various documents, questionnaires, and intensive interviews, it was found that prison overcrowding is a main problem directly resulted from investigation process and trial’s sentencing stage in Thailand justice system. Apart from improving investigation process and trial’s sentencing stage, to tackle this problem, the legal measures for inmate reduction are also needed to be implemented in the execution stage. Although parole system and mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs are very effective and widely used measures in reducing the number of inmates in UK, USA, Japan and Germany, their actual purpose is to correct the convicts’ behavior in both  short and long terms.

      The ultimate goals of these three legal measures (parole system and mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs) are to help offenders develop positive attitudes, change their characteristics, correct their behavior and give them practical knowledge and vocational skills to help prevent them from returning to crime and ending up in prison again. These changes for the better resulting from the implementation of these measures are in line with the law of execution in which the famous sentence ‘Punishment must fit the crime’ is cited. In other words, Convicts are the ones who can make change in their lives, so they should be appropriately punished. This is to serve the real purpose of punishment and spirit of law.

      It is necessary to cut down the number of the situational offenders, the perpetrators who commit crime under certain circumstances, but normally are not inclined to commit crimes and are unlikely to repeat the offense. And, therefore, the parole system, mitigated imprisonment, amnesty, rehabilitation and behavior change programs are needed to be based on the objectives of the individualization of punishment.

      As far as I’m concerned the key thing that needs to be made happen is to create the turning point in the prisoners’ minds; made them individually change the way of thinking, attitude, and behavior in a sustainable manner. From my study, I would like to propose the following suggestions to facilitate the process, accomplish the mission and serve the real purposes of criminal law and for the benefits of punishment. 

           1) Theoretically, the punishment needs to be done on purpose and should be based on the objectives of the individualization of punishment approach. We may adopt the individualization of punishment approach which is very effective and widely implemented in the UK, USA, Japan and Germany.

           2) The Thai government should urgently legislate the rehabilitation law for those behind bars like the UK, USA, Japanese and German governments did. The individualization of punishment plan for convicts is also needed to make sure that the department of corrections does the right jobs. And the staff in all prisons throughout the country can perform their duty in the same standard and under the same goals.

           3) The management system of the Justice Ministry is in desperate need to be holistically overhauled to cut down the number of criminal cases and it is another way to finally lead to the solution of the prison overcrowding which has been a serious fundamental problem in the kingdom of Thailand.

---