เพื่อสนองความต้องการของประชาชนทั่วโลกในการเรียนภาษาจีนและวัฒนธรรมจีน สำนักงานส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาจีนนานาชาติ (Office of Chinese Language Council International หรือ Hanban : ฮั่นปั้น) ซึ่งเป็นหน่วยงานของรัฐบาลจีนที่รับผิดชอบในการสนับสนุนและส่งเสริมการเรียนการสอนภาษาจีนในประเทศต่างๆ จึงได้ก่อตั้งสถาบันขงจื่อขึ้นทั่วโลกและสถาบันขงจื่อจะเป็นองค์กรที่ดำเนินการเรียนการสอนภาษาจีนโดยไม่แสวงหาผลกำไร มีสำนักงานใหญ่ของสถาบันขงจื่อตั้งอยู่ ณ กรุงปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีน
หลังจากปี พ.ศ. 2548 สถาบันขงจื่อและห้องเรียนขงจื่อได้ก่อตั้งขึ้นในประเทศต่างๆ โดยสถาบันขงจื่อจะจัดตั้งอยู่ในสถาบันอุดมศึกษา ส่วนห้องเรียนขงจื่อจะจัดตั้งอยู่ในโรงเรียนระดับมัธยมศึกษาซึ่ง Hanban จะจัดส่งอาจารย์สอนภาษาจีนและอาจารย์อาสาสมัครชาวจีนไปสอนในสถาบันขงจื่อมหาวิทยาลัยและโรงเรียนมัธยมศึกษา ปัจจุบันมีสถาบันขงจื่อจาก 134 ประเทศทั่วโลก แยกเป็นสถาบันขงจื่อ 500 แห่งและห้องเรียนขงจื่อ 1012 แห่ง
สาเหตุที่ตั้งชื่อว่าสถาบันขงจื่อ เนื่องจาก “ขงจื่อ” เป็นทั้งนักการศึกษา นักคิด และนักปรัชญา ที่ยิ่งใหญ่และมีชื่อเสียงในประวัติศาสตร์จีน ความคิดและปรัชญาของท่านมีความสำคัญมากและมีอิทธิพลอยู่ทั่วโลก ดังนั้นการตั้งชื่อสถาบันว่าขงจื่อนั้นเป็นการแสดงถึงวัฒนธรรมและภาษาจีนที่มีความล้ำลึกและได้สืบทอดต่อกันมาเป็นระยะเวลาอันยาวนาน
องค์กรบริหารงานสถาบันขงจื่อในจีน ประกอบด้วยทั้งนี้ก่อนยื่นหนังสือขอก่อตั้งสถาบันขงจื่อ องค์กรหรือมหาวิทยาลัยจะต้องแสวงหามหาวิทยาลัยจีนมาเป็นผู้ร่วมก่อตั้ง ซึ่งทั้ง 2 ฝ่ายจะต้องลงนามในบันทึกความร่วมมือในการก่อตั้งสถาบันขงจื่อแล้วส่งให้กับ Hanban เมื่อได้รับอนุมัติแล้ว Hanban จะลงนามกับมหาวิทยาลัยฝ่ายเจ้าภาพ สุดท้ายมหาวิทยาลัยฝ่ายจีนในฐานะตัวแทนจาก Hanban ก็จะลงนามกับมหาวิทยาลัยฝ่ายไทยในหนังสือข้อตกลงความร่วมมือในการจัดตั้งสถาบันขงจื่อ สำนักงานใหญ่ของสถาบันขงจื่อจะเป็นผู้จัดทำป้ายให้แก่สถาบันขงจื่อทุกแห่งทั่วโลก ซึ่งโดยทั่วไปจะทำเป็นภาษาจีนและภาษาอังกฤษ แต่สำหรับป้ายที่ทำให้สถาบันขงจื่อในประเทศไทยจะทำเป็น 3 ภาษา คือ มีภาษาไทย เพิ่มเติมด้วย และจะมีพิธีมอบป้ายให้อย่างเป็นทางการก่อนจัดพิธีเปิดป้ายสถาบัน มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์เป็นมหาวิทยาลัยแห่งแรกที่จัดตั้งสถาบันขงจื่อในประเทศไทย สถาบันขงจื่อในประเทศไทยกับมหาวิทยาลัยคู่สัญญาในประเทศจีน ได้แก่
ประธานและรองประธาน จะมาจากอธิการบดีและรองอธิการบดีของมหาวิทยาลัยทั้ง 2 ฝ่าย โดยจะสลับตำแหน่งกันทุกปี โดยมีผู้อำนวยการฝ่ายจีนและฝ่ายไทยมีหน้าที่ดำเนินงานตามแผนงานและนโยบายที่คณะกรรมการสถาบันมอบหมายให้ ซึ่งสถาบันขงจื่อจะต้องดำเนินการตามระเบียบที่ Hanban กำหนดไว้ ดังนี้
พระพรหมมังคลาจารย์ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร ประธานมูลนิธิร่มฉัตร ได้มีความคิดริเริ่มในการจัดตั้งสถาบันขงจื่อรูปแบบใหม่ โดยจะเชิญสถาบันการศึกษา หน่วยราชการและองค์กรเอกชนที่มีการเรียนการสอนภาษาจีนอยู่แล้ว (ไม่รวม 24 สถาบันและห้องเรียนเดิม) เข้ามาเป็นสาขา (เครือข่าย) เพื่อส่งเสริมการเรียนการสอน การอบรม และการใช้ภาษาจีนให้มีมาตรฐาน จึงได้ไปพบกับ Dr. Xu Lin ผู้อำนวยการสำนักงานใหญ่ฮั่นปั้น สาธารณรัฐประชาชนจีน เมื่อเดือนตุลาคม 2557 และได้เห็นชอบให้จัดตั้ง “สถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล” ขึ้น ณ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ โดยได้มอบหมายให้สภาการศึกษานครเทียนจิน เป็นสถาบันในการทำงานร่วมกัน ซึ่งสภาการศึกษานครเทียนจิน ได้กำหนดให้มหาวิทยาลัยครุศาสตร์เทียนจิน (Tianjin Normal University) เป็นมหาวิทยาลัยเข้ามาปฏิบัติงานร่วมกับมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ในฐานะฝ่ายเลขานุการสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล Dr. Xu Lin ผู้อำนวยการสำนักงานใหญ่ฮั่นปั้น พระพรหมมังคลาจารย์ ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดไตรมิตรวิทยารามวรวิหาร ประธานมูลนิธิร่มฉัตร ในฐานะประธานสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล และรองศาสตราจารย์ ดร.วรากรณ์ สามโกเศศ อธิการบดีมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ ได้ลงนามในเอกสารบันทึกความร่วมมือในการจัดตั้งสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล เมื่อวันที่ 28 เมษายน 2558 และ Dr. Xu Lin ผู้อำนวยการสำนักงานใหญ่ฮั่นปั้น ได้เดินทางมาถวายป้ายสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเลเป็นแห่งที่ 14 ในประเทศไทยให้แก่พระพรหมมังคลาจารย์ เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2558 ณ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ มหาวิทยาลัยครุศาสตร์เทียนจิน ได้แต่งตั้งและมอบหมายให้ Mr. He Bingzheng มารับตำแหน่งผู้อำนวยการสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล (ฝ่ายจีน) และ Ms. Xiao Shen รับตำแหน่ง ผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล (ฝ่ายจีน) เมื่อเดือนสิงหาคม 2558 โดยจะทำงานร่วมกับผู้อำนวยการและผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล (ฝ่ายไทย) ซึ่งมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์แต่งตั้ง มหาวิทยาลัยครุศาสตร์เทียนจินและมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ จะปฏิบัติหน้าที่ใน 2 สถานะคือ
1. ปฏิบัติหน้าที่เป็นสำนักงานเลขานุการของสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล
2. เป็นสาขาของสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล พระพรหมมังคลาจารย์ ดำรงตำแหน่ง ประธานสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล และอธิการบดีทั้ง 2 มหาวิทยาลัย ดำรงตำแหน่งรองประธานสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล นอกจากนั้น อธิการบดีทั้ง 2 มหาวิทยาลัยจะดำรงตำแหน่งประธานสถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเลสาขามหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ด้วย สถาบันขงจื่อเส้นทางสายไหมทางทะเล ได้จัดให้มีการประชุมคณะกรรมการบริหารสถาบันฯ ครั้งที่ 1/2559 เมื่อวันจันทร์ที่ 18 มกราคม 2559 เวลา 09.30 น. ซึ่งคณะกรรมการบริหารฯ ประกอบด้วย